IMKB Endeksi

   
  ®© cool baba
  Banka'ya verilmis senet'in tahsil edilmesi
 


BOŞ SENET ÖRNEĞİ TANZİM TARİHİ ÖDEME TARİHİ ÖDENECEK TUTAR ÖDEME YERİ ANKARA İşbu emre muharrer senedimiz mukabilinde, …../…../ 20.... tarihinde ……………………………………………………………………. lehine veya emrühavalesine yukarıda yazılı (…………………………………………………………………/…..) kayıtsız şartsız ödeyeceğiz. Bedeli nakden ahzolunmuştur. İhtilaf vukuunda ANKARA Mahkeme ve icralarının Selahiyetini şimdiden kabul ederiz. ÖDEYECEK : …………………………..……………….. ADRES : ….……………………….……………….. ……………………………………………. ……………………………………………. VERGİ DAİRESİ/NUMARASI : ….………….………………………………
İşbu görüldüğünde vadeli senet, tanzim tarihinden başlayarak 36 (otuzaltı) ay’ın sonuna kadar ödenmek üzere ibraz edilebilir. MÜŞTEREK BORÇLU VE MÜTESELSİL KEFİLLER 1. Adı ve Soyadı/Tüzel Kişi Ünvanı : İkametgah Adresi /Adres : Vergi Dairesi/Vergi Kimlik No. : Telefon Ev : İş : Cep : İmza: 2. Adı ve Soyadı/Tüzel Kişi Ünvanı : İkametgah Adresi /Adres : Vergi Dairesi/Vergi Kimlik No. : Telefon Ev : İş : Cep : İmza: 3. Adı ve Soyadı/Tüzel Kişi Ünvanı : İkametgah Adresi /Adres : Vergi Dairesi/Vergi Kimlik No. : Telefon Ev : İş : Cep : İmza: Bankaya tahsile verilmiş bir senet tahsil edilirken ödendi,iptal vs. ibareleri düşülerekmi teslim edilmelidir yoksa hiç işlem yapmadanmı teslim edilmelidir,bankanın sorumluluğu nedir ? Tahsil Masrafı Bir alacak veya senedin tahsil hizmetini üzerine alan bir işletmenin ve özellikle bankanın yaptığı gerçek masraflardır. Bu masraflar; haberleşme masrafı, damga resmi, tahsil edilen paranın havale acyosu, tahsil yapana ait tahsil komisyonundan ibarettir. Bankalar, kendilerine tahsile verilen senetler ve alacaklar için bir tahsil komisyonu ve bir muhabere (haberleşme) masrafı alırlar. Haberleşme masrafı telefon, teleks, telgraf ve mektup giderlerinden meydana gelir. Banka, tahsil hizmeti karşılığında senet tutarları üzerinden belli bir oranda komisyon ve ayrıca götürü (maktu) bir masraf alır. Komisyon oranı; senedin şehir içi veya şehir dışı, vesikalı veya vesikasız olduğuna göre değişir. Götürü olarak alınan masraf basılı kağıt ve haberleşmeye aittir. Komisyon ve masraf toplamı üzerinden alınacak gider vergisi müşteriden tahsil edilir. Genellikle tahsil senetleri komisyon ve masrafları, senedi tahsile almış olan banka şubesinin hakkıdır. Aynı bankanın bir başka şubesince tahsil edilen senetten bu hizmeti nedeniyle ayrıca bir komisyon istenemez. Şu halde senedi tahsile almış bir şube, diğer bir şubesine tahsile göndermiş bulunsa ona bir komisyon ayırmayacaktır. Ancak, senet bir muhabir aracılığıyla tahsil ettirilecekse elbette aradaki anlaşma gereğince o muhabir bankaya komisyon ödemesi gerekir. Tahsil senetlerine ait komisyon ve masraflar genellikle mudiler tarafından ödenir ve bunların toplamı tahsil edilen senet bedelinden düşülür veya hesabı varsa borç geçirilir. Senet tahsil edilmemiş ya da mudiin talimatıyla iade edilmişse yine bir hizmet yapılmış olduğundan bir iade komisyonu ve masrafı alınabilir. Buna mudiin bir itiraz hakkı olamaz. Bankalar, tahsil senetleri komisyon ve masrafları için Merkez Bankasınca tespit edilen "asgari hadler" tarifesi uygularlar. Tarifenin uygulanmasında; piyasanın genel ve ekonomik durumu; şubelerinin para ve ankes olanağı, müşterilerin banka ile olan ilişkileri gözönünde tutulur. İşlemleri Senedini tahsil ettirmek isteyen bir kimse, bu senedi ya kendi yazdığı bir mektupla veya bankaların bunlara mahsus basılı mektup ve bordrolarıyla tahsile verebilir. Şube veya muhabir bankalar da birbirlerine tahsile gönderecekleri senetleri "römiz mektubu" denilen basılı bir mektupla gönderirler. Tahsil edilecek senet veya senetlerin bağlı bulunduğu bu mektuplar, bir emir veya talimatı ihtiva etmelidir. 1) Senedin tahsile alınması : Bankaya tahsil için verilen senetlerin bağlı olduğu talimat mektuplarında; - Senedin protestolu olup olmadığı, - Senedin (Poliçe ise) kabule arz edilip edilmeyeceği, - Kabul etmeme veya ödememe durumunun ne şekilde haber verileceği (Mektup telgraf veya telefonla mı olacağı), - Senet tahsilinin ne suretle bildirileceği (Mektup, telgraf, telefon), - Vadeden sonra gecikme faizinin alınıp alınmayacağı, - Tahsil masraf ve komisyonunun borçludan mı ya da mudiden mi tahsil edileceği, - Senedin tahsilinde bedelinin mudie ne suretle ödeneceği, hususları açık seçik yazılı olmalıdır. Senedin protesto edilip edilmeyeceği yazılı değilse o senedi "protestolu" olarak kabul etmek gerekir. Çünkü bir senedin protestodan muaf olabilmesi için hamilin senet üzerinde açıkça "protestosuz" veya "masrafsız iade" şerhini yazması gerekir. Bununla beraber talimat mektubunda tereddüt edilecek konular çıkarsa en çabuk araç ile mudiden tekrar sorulabilir. Tahsile senet alan banka, mudiin vekilliğini taşıdığından, onun vereceği talimatı yerine getirmek zorundadır. Senedin tahsile alınması için bankaya verilen talimat mektupları muhabere kayıtlarından geçirilir ve imza karşılığında senetler servisine verilir. 2) Senetlerin incelenmesi : Senetler servisine gelen tahsil senetleri, tanzim, ciro ve pul bakımından incelenir. Ciroların düzenli ve vekilliği kapsamış olması gerekir. Aksi halde iyi niyet sahibi olmayan borçlu, senedi ödemede zorluk çıkarabilir. Hatta ciro, beyaz ciro veya açık ciro ise tam ciroya çevrilerek ". . . . . . . . . Bankası emrine ödeyiniz, bedeli tahsildedir." ibaresi yazılır. Ciro tam olmazsa, senet bedelinin tahsili için bankaya yetki verilmiş olmaz (T.K. mad. 600). Senet damga pullarının noksan ya da kullanılmış olmaması lazımdır. İncelemede noksan veya kullanılmış pul çıkarsa mudi hesabına tamamlanır. Tahsile verilen senet adi senet ise protestolu almanın bir anlamı yoktur. Protesto, ticari senetlerde sözkonusudur. Ticari senetteki alacaktan doğan rücu hakkını kullanabilmek için kabul etmeme ve ödememe halini zamanında protesto etmek gerekir. Adi senetler ise protesto edilsin veya edilmesin genel hükümlere tabidir. 3) Senetlerin alındığının mudie bildirilmesi : Senetler servisi tahsil için gönderilen senetlerin alındığını mudilere bir mektupla bildirir. Bu mektuba "vusül iş’ar mektubu" denir. Dört yapraklı olan bu kombine basılı kağıdın - Birinci yaprağı, mudie gönderilecek olan mektuptur, - İkinci ve üçüncü yaprakları muhaberat kopyalarıdır. Ayrı ayrı dosyalarda saklanır, - Dördüncü yaprağı ise "Mudi mevcudu" nu gösterir. Bunlar mudilere göre ve alfabe sırasıyla klase edilir. Senetler ödenince ya da geri verilince dosyasından çıkarılarak arşive verilir. Mudi mevcudu föyü üzerinde bir kaç senet yazılı bulunuyorsa, tahsil ve geri verilme keyfiyeti yanlarına tarih koymak suretiyle işaretlenir. Dosyada açık kalan mudi mevcutları, henüz tahsil edilmemiş veya geri çevrilmemiş senetlerin bulunduğunu gösterir. 4) Şehir içi tahsil senedi bağlama fişi : Tahsil senetleri portföye alınırken vesikasız, vesikalı olduklarına göre birer bağlama fişi hazırlanır. Şehir içi vesikasız senetler için doldurulan basılı kağıdın; - Birinci yaprağı "refakat veya bağlama fişi" adını alır. Bu fişe senet bağlanır ve vade sırasına göre cüzdana konur. - İkinci yaprağı "Servis föyü" dür. Servis defteri yerine geçer yıl sonlarında ciltletilir. - Üçüncü yaprağı "Risk föyü" dür. Borçlulara göre alfabetik olarak klase edilir. Bu föylerden, bir firmanın üzerinde ne kadar borç bulunduğu anlaşılır. - Dördüncü yaprağı "vade föyü" dür. Vade sırasına göre klase edilen bu föyler üzerinden senetlerin vadeleri izlenir. - Beşinci ve altıncı yaprağı "ihbarname ve ihbarname koçanı" dır. Bunlar da ya senetle birlikte veya ayrı bir dosyada saklanır. Senedin vadesinden bir süre önce bu ihbarname müşteriye gösterilir, ihbarname koçanına imza alındıktan sonra ya senetle veya ayrı bir dosyada saklanır. Tahsil için gelmiş senetlere; konşimento, yükleme senedi, ambar veya posta makbuzu, fatura ve benzeri gibi belgeler bağlı ise bunlara "vesikalı tahsil senetleri" diyoruz. Vesikalı tahsil senetleri için de portföye alınırken yukarıda olduğu gibi bir bağlama fişi düzenlenir. Bu bağlama fişinin diğerinden farkı ayrıca bir "taşıt ihbarnamesi" ni kapsamış olmasıdır. Bu ihbarname ile borçluya, malları getiren taşıt aracının geldiği ve belgelerin çekilmesi gereği haber verilir. Belgeli bağlama fişlerinde vade föyünün kullanılmasına gerek yoktur. 5) Tahsil senetlerine eklenen belgeler (Vesaik) : Tahsil senetlerine ekli olarak gelen belgelerin bir konşimento veya yükleme senedi olması halinde ya senet bedelinin tahsili ya da kabulü karşılığında alıcı firmaya bu belgelerin teslimi mudi tarafından istenmiş olabilir. Belgelerin ekli bulunduğu senet bir poliçe ise muhataba kabul ettirilir. Bir emre yazılı senet veya bono ise borçlusuna imzalattırılır ve ondan sonra belgeler teslim olunur. Konşimento ya alıcı adına ya da banka emrine tanzim edilmiş olabilir. Alıcı adına tanzim edilmiş ise mesele yoktur. Banka emrine yazılmış ise konşimentonun usulüyle ciro edilmesi gerekir. Ancak, yükleme senetleri ciro edilemez. Banka adına tanzim edilmiş yükleme senedi ciro edilemeyeceğine göre malın alıcıya teslimi için banka, Devlet Demir Yollarına bir mektup yazar yükleme senedini de o mektuba iliştirerek firmaya verir. Tahsil için gelen senede ambar veya posta makbuzu ekli bulunuyorsa ki bunlar her halde banka adına tanzim edilmiş olmalıdır. Mudi vereceği talimatta senedin kabulü veya tahsili karşılığında malları alıcıya teslimini isteyebilir. Senedin muhataba kabul ettirilmesi veya tahsili halinde yükleme senetlerinde olduğu gibi, ilgili ambar ya da posta idaresine bir mektup yazılarak alıcıya verilmesi sağlanır. Senedin kabulü veya imzası koşulu ile gönderilen belgeler kabul ve imzadan sonra alıcıya teslim edileceğine göre senetler de artık vesikalı olmaktan çıkar. Verilen talimatta bu senetlerin tahsile alınması isteniyorsa vesikasız tahsil senetleri cüzdanını almak gerekir. 6) Şehir dışı senetlerin şube veya muhabire gönderilmesi : Bankaya tahsil edilmek üzere verilen vesikalı veya vesikasız senedin borçlusu, bankanın bulunduğu yerden başka bir yerde bulunuyorsa o senet oradaki şube veya muhabire gönderilir. İştira senetlerinde olduğu gibi tahsil senedinin ekli olarak gönderildiği mektubun yani römiz mektubunun : - Birinci yaprağı senet ve belgelerin ekli olarak gönderileceği mektuptur. - İkinci ve üçüncü yaprağı muhaberat föyleridir. - Dördüncü yaprağı römiz takip föyüdür. Bu föyler şube ve muhabir bakımından sınıflandırılır. Römiz mektuplarında gerekli talimatın yazılması gereklidir. 7) Senetlerin akıbeti hakkında mudilere bilgi verilmesi : Tahsile alınan senetlerin kabulü veya kabul edilmemesi, ödenmesi veya ödenmemesi gibi her türlü sonuç mudilere bildirilir. Tahsile alınan senet, kabul ettirilecek poliçe ise aynı gün ve en geç ertesi gün muhataba ibraz edilmelidir. Kabul olunmadığı takdirde vadeden önce kabul etmeme protestosu çekilir. Mudiin talimatında "Masrafsız iade" veya "protestosuz" kaydı varsa buna uymak gerekir. Kabul edilmiş bir poliçenin ya da bir bononun ödenmemesi halinde yine mudiin talimatına uyularak vadesinde veya vadeyi izleyen iki iş günü içinde protesto edilmesi gerekir. Bu konularda bankanın yapacağı masrafları mudi ödemekle yükümlüdür. Mahiyeti Piyasalarda ticaretevlerinin paraya ihtiyacı bulunduğu zamanlarda kendilerinde bulunan senetleri bir bankaya vererek ya iskonto iştira ettirir ya da terhin ederek karşılığında bir borçlu cari hesap açtırırlar ve böylece para ihtiyaçlarını karşılamış olurlar. Paraya pek ihtiyaç bulunmadığı zamanlarda da bu senetler bir bankaya tahsil için verilir. Senet tahsil etmek kolay bir iş değildir. Borçlulara birer birer müracaat etmek, gerektiğinde arkalarından koşmak, onlarla yüzyüze gelmek bir meseledir. Aynı zamanda bu senetlerden bir kısmı alacaklının bulunduğu yerde, bir kısmı da uzak şehir ve yerlerde ödenecek olursa tahsil işi daha da zorlaşabilir. Çünkü bir ticaret evinin senet peşinden koşmağa ne vakti müsaittir ne de teşkilatı vardır. İşte bankalar, kendilerine tahsil için verilen senetleri şube veya muhabirleri aracılığıyla takip ve tahsil ederek mudilere öderler ya da hesaplarına alacak geçerler. Bu işlem bankalar için bir hizmet işlemidir. Burada bankanın müşteriye borç olarak verdiği bir para yoktur. Görevi, kendisine tahsil için emanet edilen senedin bedelini vadesinde borçludan tahsil etmek ve bunun için gerekli işlemleri yapmaktır. Tahsile verilen senetler; vesikalı ya da vesikasız ticari senetler olabileceği gibi, adi senet ve fatura da olabilir. Banka bu işte vekil veya aracı durumundadır. Muhasebesi Tahsil senetleri nazım hesaplarda gösterilir. Çünkü henüz vadesi gelmeden paraya çevrilemeyecek bir senet bedelinin, mudiin hesabına alacak geçirmek olanağı yoktur. Tahsil edilip edilemeyeceği belli olmayan bu gibi senet bedelleri, tahsil etmek üzere alan bankanın cüzdan hesabına borç, senedi tahsile veren mudi hesabına alacak yazarak senedin kaydı yapılmış olur. Şehir içi ve dışı tahsil Senetleri Bankanın bulunduğu yerde tahsil olunacak senetlere "şehir içi" bankanın bulunduğu yerden başka bir yerde tahsil olunacak senetlere de "şehir dışı" tahsil senetleri adı verilir. Şu halde; bir senet tahsil için ister yerinde verilsin, isterse dış şube veya muhabirlerle şahıslardan gelmiş olsun, tahsile alan bankanın bulunduğu yerde tahsil edilecek ise bunlar "şehir içi tahsil senetleri" sayılır. Bunların dışında kalan ve tahsil işini yapacak bankanın kendi piyasasından başka bir yerde şube veya muhabirleri aracılığıyla tahsil ettireceği senetler de "şehir dışı tahsil senetleri" dir. Vesikalı olsun veya vesikasız olsun, şehir dışı senetler, şehir içi senetlere göre daha farklı işlem görür. Şehir içi senetler bankanın kendi elemanlarıyla tahsil edildiği halde, şehir dışı senetler, aracıyla yani şube veya muhabirler tarafından tahsil edilecektir.
 
 

SAYFA BAŞINA GİT
YUKARI GİT
 
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol